Wat is een Achillespeesruptuur?
De achillespees is een dikke en sterke pees die zich bevindt aan de achterkant van het onderbeen. Het is de grootste en sterkste pees in het menselijk lichaam. De achillespees verbindt de kuitspieren, met name de musculus gastrocnemius en de musculus soleus, met het hielbeen (calcaneus).
De functie van de achillespees is cruciaal bij het bewegen van de voet en het lopen. Wanneer de kuitspieren samentrekken, trekt de achillespees samen en wordt er een krachtige trekkracht overgedragen naar het hielbeen. Dit zorgt voor het strekken van de voet en het afzetten tijdens het lopen, rennen, springen en andere bewegingen waarbij de voet betrokken is.
De achillespees is essentieel voor de voortstuwing van het lichaam tijdens beweging en kan aanzienlijke krachten doorstaan. Omdat het zo’n belangrijke rol speelt bij het bewegen, is het gevoelig voor blessures, zoals een achillespeesruptuur, waarbij de pees gedeeltelijk of volledig scheurt. Een blessure aan de achillespees kan aanzienlijke pijn en beperkingen veroorzaken in het dagelijks leven en bij het beoefenen van sporten.
Een achillespeesruptuur, ook bekend als een gescheurde achillespees, verwijst naar de situatie waarbij de achillespees geheel of gedeeltelijk scheurt.
Oorzaak en ontstaanswijze.
Een achillespeesruptuur kan ontstaan door verschillende oorzaken, waarbij een plotselinge, krachtige belasting op de pees vaak een rol speelt. Enkele mogelijke oorzaken zijn:
Plotse kracht of belasting: Een achillespeesruptuur kan optreden wanneer er een plotselinge en krachtige belasting op de pees wordt uitgeoefend. Dit kan gebeuren bij activiteiten waarbij snelle acceleratie, abrupte verandering van richting, of springen betrokken zijn, zoals tijdens sporten zoals voetbal, basketbal, tennis, of hardlopen. Het kan ook voorkomen bij een val of een misstap.
Verzwakte pees: Een achillespees die al verzwakt of beschadigd is door eerdere letsels, degeneratieve veranderingen of chronische overbelasting, heeft een verhoogd risico op ruptuur. Dit kan het gevolg zijn van onvoldoende genezing na eerdere achillespeesblessures, zoals tendinitis (peesontsteking) of tendinose (peesdegeneratie).
Leeftijd: Achillespeesrupturen komen vaker voor bij mensen boven de 30 jaar, mogelijk omdat de pees na verloop van tijd minder flexibel en sterker wordt. Echter, het kan op elke leeftijd voorkomen.
Medicatie en medische aandoeningen: Sommige medicijnen, zoals bepaalde antibiotica of corticosteroïden, kunnen de kwetsbaarheid van de pezen vergroten en het risico op rupturen verhogen. Bepaalde medische aandoeningen, zoals reumatoïde artritis en tendinopathieën, kunnen ook de kans op een achillespeesruptuur vergroten.
Het is belangrijk op te merken dat een achillespeesruptuur meestal als een acute blessure wordt ervaren, waarbij de pees direct na een specifieke gebeurtenis scheurt. Het is echter mogelijk dat de pees geleidelijk verzwakt en uiteindelijk scheurt als gevolg van herhaalde stress of chronische overbelasting.
Klachten en symptomen.
Wanneer de achillespees volledig scheurt is het bewegen van de voet naar beneden (plantairflexie) niet meer mogelijk. Bij een gedeeltelijke scheur is dit wel mogelijk, maar zal dit erg pijnlijk zijn.
Klachten die de patiënt heeft zijn onder andere:
Plotselinge pijn: Veel mensen ervaren een scherpe, intense pijn in de achterkant van het been of de enkel op het moment van de ruptuur. Sommigen omschrijven het als een schot of een knap in het gebied van de achillespees.
Beperkte beweging: Na de ruptuur kan het moeilijk of onmogelijk zijn om de voet en de enkel normaal te bewegen. Het op de tenen staan of het strekken van de voet kan bijzonder pijnlijk zijn.
Zwelling en blauwe plekken: Binnen enkele uren na de ruptuur kan er zwelling optreden in het gebied rond de achillespees. Daarnaast kunnen er blauwe plekken (hematomen) zichtbaar zijn als gevolg van bloedingen in het gebied.
Moeite met lopen: Lopen wordt vaak bemoeilijkt na een achillespeesruptuur. Het kan pijnlijk zijn om gewicht op het aangedane been te zetten en normaal te stappen.
Krachtverlies: Mensen ervaren vaak zwakte in de kuitspieren en moeite met het aanspannen van de spieren bij het op de tenen staan.
Het is belangrijk op te merken dat de ernst van de symptomen kan variëren, afhankelijk van de mate van de ruptuur. Bij een gedeeltelijke scheur kunnen de symptomen minder uitgesproken zijn, terwijl bij een volledige scheur de symptomen meestal ernstiger zijn en duidelijk merkbaar.
Bij het vermoeden van een achillespeesruptuur is het raadzaam om onmiddellijk medische hulp in te roepen voor een nauwkeurige diagnose en passende behandeling.
Diagnose
De diagnose van een achillespeesruptuur kan worden gesteld op basis van de symptomen, fysieke onderzoeksbevindingen en mogelijk aanvullende onderzoeken. Hier zijn enkele methoden die worden gebruikt bij het diagnosticeren van een achillespeesruptuur:
Medische geschiedenis en symptomen: De arts zal beginnen met het verzamelen van informatie over je medische geschiedenis en de aard van de symptomen die je ervaart. Ze zullen vragen stellen over de pijn, het moment van letsel en eventuele eerdere problemen met de achillespees.
Fysiek onderzoek: De arts zal je achillespees onderzoeken op tekenen van letsel. Ze kunnen kijken naar zwelling, blauwe plekken, littekens en de algehele conditie van de pees. Ze kunnen ook bepaalde tests uitvoeren, zoals de Thompson-test, waarbij wordt gecontroleerd of de voet in reactie op een specifieke beweging beweegt.
Beeldvormende onderzoeken: Om de diagnose te bevestigen en de ernst van de ruptuur te beoordelen, kan een beeldvormend onderzoek worden uitgevoerd. De meest gebruikte methoden zijn een echografie of een MRI-scan. Deze onderzoeken kunnen helpen bij het visualiseren van de achillespees en het beoordelen van de mate van ruptuur.
Raadpleeg een arts als je vermoedt dat je een achillespeesruptuur hebt, aangezien een nauwkeurige diagnose van cruciaal belang is voor het bepalen van de juiste behandeling. Bovendien kunnen andere blessures, zoals een gescheurde kuitspier of enkelverstuiking, vergelijkbare symptomen veroorzaken, dus het is essentieel om een professionele beoordeling te krijgen.
Behandeling en herstel.
De behandeling van een achillespeesruptuur kan variëren, afhankelijk van de ernst van de blessure, de leeftijd van de patiënt, het activiteitenniveau en andere individuele factoren. Hier zijn enkele mogelijke behandelingsmethoden:
Conservatieve behandeling:
Gips of spalk: Bij sommige gedeeltelijke rupturen of bij patiënten die geen geschikte kandidaten zijn voor chirurgie, kan een gipsverband of spalk worden gebruikt om de achillespees in een bepaalde positie te houden en genezing te bevorderen.
Niet-gewichtdragend herstel: In het begin kan het nodig zijn om gedurende een bepaalde periode geen gewicht op het aangedane been te plaatsen. Krukken of een loopbrug kunnen worden gebruikt om het lopen te vergemakkelijken.
Chirurgische behandeling:
Achillespeesreconstructie: Bij volledige rupturen, bij sporters of bij patiënten met een hoge functionele eis, kan een operatie worden overwogen. Tijdens de operatie worden de gescheurde uiteinden van de achillespees gehecht om ze weer aan elkaar te bevestigen. Dit kan op verschillende manieren worden gedaan, afhankelijk van de techniek die de chirurg verkiest.
Revalidatie en fysiotherapie:
Fysiotherapie speelt een essentiële rol bij het herstel van een achillespeesruptuur, ongeacht de gekozen behandelmethode. Het omvat oefeningen en revalidatietechnieken om de kracht, flexibiliteit en functie van de achillespees en het onderbeen te herstellen. De revalidatie kan maanden duren en kan progressief zijn, beginnend met eenvoudige oefeningen en geleidelijk aan intensiteit toevoegen.
Medicatie:
Daarnaast kunnen pijnstillers, zoals niet-steroïde ontstekingsremmers (NSAID’s), worden voorgeschreven om pijn en ontsteking te verminderen. Het is zaak de voorgeschreven behandeling en revalidatie nauwgezet te volgen om een optimaal herstel te bevorderen.
Elke behandelingsoptie heeft zijn voor- en nadelen, en de uiteindelijke keuze hangt af van verschillende factoren en een grondige evaluatie door een medisch professional.
Oefeningen.
Na een achillespeesruptuur is fysiotherapie en revalidatie essentieel om het herstel te bevorderen en de functie van de achillespees te herstellen. Hier zijn enkele veelvoorkomende oefeningen die kunnen worden opgenomen in het revalidatieprogramma na een achillespeesruptuur:
Versterkende oefeningen:
Kuitversterkingsoefeningen: Dit omvat oefeningen zoals kuitverhogingen, waarbij je op je tenen staat en je lichaamsgewicht omhoog brengt. Dit helpt bij het versterken van de kuitspieren, die een belangrijke rol spelen bij de beweging van de voet.
Excentrische oefeningen: Deze oefeningen zijn gericht op het versterken van de pees en kunnen bestaan uit excentrische kuitverhogingen, waarbij je de hiel langzaam laat zakken in plaats van omhoog te gaan. Dit kan helpen bij het bevorderen van de peesgenezing en het versterken van de achillespees.
Rekoefeningen:
Kuitrek: Plaats je handen tegen een muur en stap met het niet-aangedane been naar voren. Buig het voorste been en houd het achterste been gestrekt. Leun langzaam naar voren terwijl je je hielen op de grond houdt, om een rek te voelen in de kuitspieren en de achillespees.
Handdoekstretch: Ga op de rand van een stoel zitten met je benen gestrekt. Wikkel een handdoek om de bal van je voet en trek voorzichtig aan de handdoek terwijl je je knie gestrekt houdt. Dit zorgt voor een rek in de kuitspieren en de achillespees.
Balansoefeningen:
Enkelbalans: Sta op één been en probeer je evenwicht te bewaren. Begin met het vasthouden van een stabiel oppervlak en werk geleidelijk toe naar het loslaten ervan. Deze oefening helpt bij het verbeteren van de stabiliteit en proprioceptie (lichaamsbewustzijn) van de enkel en het ondersteunen van een goede loop- en sprongtechniek.
Voer deze oefeningen uit onder begeleiding van een fysiotherapeut, die kan de voortgang monitoren, en kan de juiste techniek waarborgen en kan eventueel het programma aanpassen aan jouw specifieke behoeften. Het revalidatieproces na een achillespeesruptuur kan lang duren, dus geduld en consistentie zijn essentieel om een volledig herstel te bevorderen.
Behandeling bij VitiFysio.
De behandeling van een achillespeesblessure vereist vaak een combinatie van verschillende therapieën. Werk met of kies een medisch professional om de juiste behandeling te vinden voor uw individuele situatie.
Ondervindt u hinder van een achillespeesblessure of twijfelt u of heeft u vragen over uw klacht(en) en wilt u dat er nader onderzoek wordt gedaan, neem dan contact op via onderstaande “JA IK WIL EEN AFSPRAAK” knop. De fysiotherapeut zal dan samen met u, tijdens uw eerste consult, indien nodig een behandelplan maken.
Dit behandelplan kan bestaan uit:
- fysiotherapie.
- fasciatherapie.
- dryneedling.
- cupping.
- oefeningen in onze oefenzaal.
- Medical taping.
- Winback Tecar als fysiotherapie.
- of een combinatie hiervan.
Blijf niet met uw klachten rondlopen want het kan zomaar zijn dat uw klachten verergeren of dat u er langer over gaat doen om te herstellen. Neem uw klachten serieus en raadpleeg uw fysiotherapeut of huisarts.
Met vriendelijk groet,
Fysiotherapie VitiFysio Venlo
Vitisha Thakoersingh Fysiotherapeut