Wat is het impingement syndroom?
Het impingement syndroom, ook wel schouderimpingement genoemd, is een aandoening die optreedt wanneer de weke delen van de schouder bekneld raken tussen de botten in het schoudergewricht.
Het treedt meestal op als gevolg van ontsteking of irritatie van de pezen van de rotator cuff of de slijmbeurs (bursa) in de schouder.
Het woord ‘impingement’ is een verwarrende term. Het betekent letterlijk ‘botsing’ maar wordt in het geval van een impingement syndroom meestal vertaald als ‘inklemming’.
Het schoudergewricht bestaat uit het schouderblad (scapula), het sleutelbeen (clavicula) en de bovenarm (humerus). De rotator cuff is een groep van vier spieren en pezen die de schouder stabiliseren en beweging mogelijk maken.
Wanneer de ruimte tussen het schouderdak (acromion) en de kop van de bovenarm smaller wordt, kan er wrijving of compressie optreden wanneer de arm wordt opgeheven of bewogen. Dit kan leiden tot ontsteking, zwelling, pijn en beperking van de schouderbeweging.
Oorzaak en ontstaanswijze?
Het impingement syndroom kan verschillende oorzaken hebben. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken:
Overmatig gebruik en herhaalde bewegingen: Activiteiten die herhaalde bewegingen van de arm vereisen, zoals werpen, zwemmen, schilderen, of klussen boven het hoofd, kunnen leiden tot irritatie en ontsteking van de pezen in de schouder.
De inklemming ontstaat doordat structuren onder het schouderdak gaan zwellen of extra ruimte innemen. Hierdoor raken zij eerder bekneld wanneer de bovenarm geheven wordt. Langdurig en herhaaldelijk gebruik van de schouder kan bijdragen aan het ontstaan van het impingement syndroom.
Slechte houding: Een slechte houding kan de positie van de schouder veranderen en de ruimte tussen het acromion (schouderdak) en de rotator cuff pezen verkleinen. Dit kan leiden tot wrijving en irritatie van de pezen bij beweging.
Spierzwakte en onevenwichtigheden: Zwakte in de spieren rondom de schouder, met name de spieren van de rotator cuff, kan leiden tot onevenwichtigheden en onstabiele schouderbewegingen.
Er ontstaat een verkleining van de ruimte onder het schouderdak doordat de bovenarm te ver naar boven toe verplaatst. Dit kan de kans op impingement vergroten, omdat de pezen niet goed worden geleid en gemakkelijker kunnen worden bekneld.
Botmisvormingen: Sommige mensen kunnen aangeboren botmisvormingen hebben, zoals een afwijkende vorm of groei van het acromion, die de ruimte in het schoudergewricht beperken. Dit kan de kans op beknelling van de pezen vergroten.
Trauma: Een val, ongeval of ander schouderletsel kan leiden tot ontsteking en zwelling van de pezen in de schouder. Dit kan de ruimte in het schoudergewricht verkleinen en impingement veroorzaken.
Niet alle mensen met deze risicofactoren zullen het impingement syndroom ontwikkelen. De ontwikkeling van de aandoening hangt af van verschillende factoren, waaronder genetische aanleg, individuele anatomie, levensstijl en andere omgevingsfactoren.
Wat zijn de symptomen van het Impingement Syndroom?
Impingement ontstaat dus als gevolg van andere problemen in de schouder. Hierdoor kunnen er verschillende klachten zijn bij patiënten met het impingement syndroom.
Typische kenmerken zijn pijn aan de buitenzijde van de schouder, soms uitstralend naar de bovenarm en in ernstige gevallen tot in de hand.
De pijn ontstaat bij het heffen van de arm. Deze wordt vaak gevoeld in het bewegingstraject rond de 90 graden. Ook het einde van de beweging kan pijnlijk zijn.
Daarnaast ervaart de patiënt pijn bij draaibewegingen van de bovenarm en het heffen van de arm tegen weerstand.
De symptomen van het impingement syndroom kunnen variëren van mild tot ernstig. Typische symptomen zijn:
Pijn in de schouder: Pijn is het meest voorkomende symptoom van het impingement syndroom. De pijn wordt meestal gevoeld aan de voor- of zijkant van de schouder en kan uitstralen naar de bovenarm. De pijn kan variëren van een doffe pijn tot een scherpe, stekende pijn.
Het kan erger worden bij het heffen van de arm, bijvoorbeeld tijdens het kammen van het haar, het aantrekken van kleding of het optillen van voorwerpen.
Beperkte bewegingsvrijheid: Mensen met impingement syndroom kunnen moeite hebben om de arm volledig omhoog te tillen of zijwaarts te bewegen. Het kan moeilijk zijn om de arm boven schouderhoogte te brengen.
Krachtverlies: Door de pijn en beperkte beweging kan er sprake zijn van krachtverlies in de schouder. Activiteiten die normaal gesproken geen probleem zouden zijn, zoals het vasthouden van voorwerpen of duwen/trekken, kunnen moeilijk zijn.
Pijn bij liggen op de aangedane schouder: Veel mensen met impingement ervaren pijn wanneer ze op de aangedane schouder liggen, vooral ‘s nachts tijdens het slapen.
Schouderstijfheid: Sommige mensen kunnen merken dat hun schouder stijf aanvoelt en moeilijk loskomt.
Zwelling en ontsteking: In sommige gevallen kan er sprake zijn van zwelling en ontsteking rond de schouder. Dit kan gepaard gaan met warmte en roodheid.
Het is belangrijk op te merken dat de symptomen van het impingement syndroom kunnen lijken op die van andere schouderaandoeningen, zoals rotator cuff tendinitis, slijmbeursontsteking of schouderartrose. Een juiste diagnose door een medische professional is essentieel om de behandeling adequaat te kunnen bepalen.
Diagnose Stellen.
De diagnose van het impingement syndroom wordt meestal gesteld door een combinatie van het evalueren van de symptomen, een lichamelijk onderzoek en beeldvormende onderzoeken. Hier zijn de stappen die vaak worden genomen om de diagnose te stellen:
Anamnese: De arts zal beginnen met het stellen van vragen over de symptomen en het medische voorgeschiedenis van de patiënt. Dit omvat het bespreken van de aard, de duur en de intensiteit van de pijn, evenals eventuele eerdere schouderblessures of medische aandoeningen.
Lichamelijk onderzoek: De arts zal de schouder onderzoeken door verschillende bewegingen uit te voeren en druk uit te oefenen op specifieke gebieden. Dit helpt bij het identificeren van pijnlijke punten, beperkte bewegingsvrijheid en spierzwakte rondom de schouder.
Beeldvormende onderzoeken: Om de diagnose te bevestigen en andere mogelijke oorzaken van de symptomen uit te sluiten, kunnen beeldvormende onderzoeken worden uitgevoerd. De meest gebruikte beeldvormingstechnieken zijn röntgenfoto’s, echografie en magnetische resonantiebeeldvorming (MRI).
Deze kunnen helpen bij het visualiseren van eventuele structurele afwijkingen, ontstekingen, peesletsels of botveranderingen in de schouder.
Aanvullende tests: In sommige gevallen kan een arts aanvullende tests, zoals een injectie met een lokaal verdovingsmiddel in de schouder, gebruiken om te bepalen of de pijn afkomstig is van het impingement syndroom. Als de injectie tijdelijke verlichting van de pijn biedt, kan dit wijzen op impingement als oorzaak.
Voor een juiste diagnose is het verstandig om een arts te raadplegen, omdat andere aandoeningen vergelijkbare symptomen kunnen veroorzaken.
Een ervaren arts kan de symptomen en onderzoeksresultaten interpreteren om een nauwkeurige diagnose van het impingement syndroom te stellen.
Behandeling en herstel.
De behandeling is afhankelijk van de oorzaak van de klachten en is er op gericht de pijn te verminderen en de beweeglijkheid en de spierfunctie te verbeteren.
De beweeglijkheid van de gehele schoudergordel is hiervoor belangrijk. Ook de beweeglijkheid van de nek- en borstwervelkolom is belangrijk. Een fysiotherapeut zal dit onderzoeken en behandelen. Daarnaast is het trainen van de rotatorcuff spieren belangrijk.
Het impingement syndroom kan op verschillende manieren worden behandeld, afhankelijk van de ernst van de symptomen.
Onderstaand zijn enkele mogelijke behandelingsbenaderingen:
Rust en activiteitsaanpassing: Het verminderen van activiteiten die de pijn verergeren, kan helpen om de symptomen te verminderen. Het vermijden van repetitieve bewegingen of taken die stress op de schouder leggen, kan helpen om de ontsteking te verminderen en het genezingsproces te bevorderen.
Fysiotherapie en oefeningen: Een fysiotherapeut kan gespecialiseerde oefeningen en technieken aanbevelen om de spieren rondom de schouder te versterken, de stabiliteit te verbeteren en de bewegingsvrijheid te vergroten. Dit kan helpen om de druk op de pezen te verminderen en de symptomen te verlichten.
Fysiotherapie kan ook het gebruik van manuele therapie, zoals massage of mobilisatie, omvatten om de spierspanning en stijfheid te verminderen.
Medicatie: Het gebruik van pijnstillers en ontstekingsremmende medicijnen, zoals niet-steroïdale ontstekingsremmers (NSAID’s), kan helpen bij het verminderen van pijn en ontsteking. Deze medicijnen kunnen echter bijwerkingen hebben en moeten worden gebruikt volgens het advies van een arts.
Corticosteroïde-injecties: In sommige gevallen kan een arts een corticosteroïde-injectie rechtstreeks in de schouder geven om ontsteking te verminderen. Deze injecties kunnen tijdelijke verlichting bieden van pijn en ontsteking, maar ze worden over het algemeen niet aanbevolen als langdurige oplossing.
Chirurgie: In gevallen waar conservatieve behandelingen niet effectief zijn gebleken, kan een operatie worden overwogen. De chirurgische ingreep kan bestaan uit het verwijderen van delen van het acromion om meer ruimte te creëren voor de pezen, het herstellen van beschadigde pezen of het corrigeren van structurele afwijkingen in de schouder.
Chirurgie wordt meestal als laatste optie overwogen en wordt alleen aanbevolen als andere behandelingen niet succesvol zijn geweest.
De behandeling kan variëren afhankelijk van de individuele situatie en de ernst van de symptomen.
Welke oefeningen zijn er?
Hier zijn enkele voorbeelden van oefeningen die kunnen helpen bij het verlichten van symptomen en het verbeteren van de stabiliteit en kracht van de schouder bij het impingement syndroom:
Pendulum-oefeningen: Sta voorovergebogen met een hand op een tafel of stoel. Laat de aangedane arm vrij hangen en maak cirkelvormige bewegingen met de arm. Dit helpt bij het mobiliseren van de schouder en het verminderen van stijfheid.
Externe rotatie met weerstand: Wikkel een weerstandsband om uw onderarm en houd uw elleboog gebogen tot 90 graden, met uw bovenarm tegen uw zij. Draai vervolgens uw onderarm naar buiten terwijl u weerstand voelt van de band. Herhaal dit 10-15 keer voor meerdere sets. Dit versterkt de externe rotator spieren van de schouder.
Scapulaire stabilisatieoefeningen: Deze oefeningen richten zich op het versterken van de spieren rond het schouderblad (scapula) om de stabiliteit van de schouder te verbeteren. Voorbeelden zijn scapulaire squeezes, waarbij u uw schouderbladen naar elkaar toe knijpt, en scapulaire push-ups, waarbij u uw borst naar de grond laat zakken terwijl u uw schouderbladen naar elkaar toe trekt.
Externe rotatie met behulp van een theraband: Bevestig een theraband aan een vast object op borsthoogte. Houd de band vast met de aangedane arm en draai uw onderarm naar buiten, tegen de weerstand van de band in. Herhaal dit 10-15 keer voor meerdere sets.
Schouderbladretractie: Ga zitten of staan met uw armen langs uw zij. Trek uw schouderbladen naar achteren en naar beneden alsof u ze in uw achterzakken steekt. Houd deze positie even vast en ontspan vervolgens. Herhaal dit 10-15 keer.
Voer deze oefeningen langzaam en gecontroleerd uit zonder pijn te veroorzaken. Raadpleeg bij voorkeur een fysiotherapeut voordat u met oefeningen begint, zodat men u kan begeleiden bij het uitvoeren van de juiste techniek en het aanpassen van de oefeningen aan uw individuele behoeften.
Behandeling van het syndroom van het impingement syndroom bij VitiFysio
De behandeling van het syndroom van het impingement syndroom kan een moeizaam en langdurig proces zijn en vereist vaak een combinatie van verschillende therapieën. Werk met of kies een medisch professional om de juiste behandeling te vinden voor uw individuele situatie.
Ondervindt u hinder van het impingement syndroom of twijfelt u of heeft u vragen over uw klacht(en) en wilt u dat er nader onderzoek wordt gedaan, neem dan contact op via onderstaande “JA IK WIL EEN AFSPRAAK” knop. De fysiotherapeut zal dan samen met u, tijdens uw eerste consult, indien nodig een behandelplan maken. Dit behandelplan kan bestaan uit:
- fysiotherapie.
- fasciatherapie.
- dryneedling.
- cupping.
- oefeningen in onze oefenzaal.
- Medical taping.
- Winback Tecar als fysiotherapie.
- of een combinatie hiervan.
Blijf niet met uw klachten rondlopen want het kan zomaar zijn dat uw klachten verergeren of dat u er langer over gaat doen om te herstellen. Neem uw klachten serieus en raadpleeg uw fysiotherapeut of huisarts.
Met vriendelijk groet,
Fysiotherapie VitiFysio Venlo
Vitisha Thakoersingh Fysiotherapeut